توسعه فردی

شاید این سوال پیش بیاید که تفکر نقادانه در کودکان چگونه است؟ واقعیت آن است که بر اساس مطالعات علمی در دنیای پیچیده امروز کودکان برای دستیابی به موفقیت و شادکامی نیازمند مهارت هایی هستند که یکی از آنها تفکر انتقادی است.

تفکر انتقادی به زبان ساده یعنی این مهارت که بچه ها قادر باشند مسائل پیرامون خویش را به روشنی درک کنند، اطلاعات لازم را جمع آوری و ترکیب کنند و توانایی ارزیابی، تحلیل و داوری آن را داشته باشند تا بتوانند استدلال کنند و به ارزیابی مسائل و مشکلات بپردازند.

نقص در آموزش این مهارت از کودکی می تواند باعث صدمه، مسمومیت ذهنی، عدم پذیرش یا خرابکاری هایی شود که ممکن است فرد را با خطرات مهلکی رو به رو سازد.

کودکی که مهارت تفکر نقادانه را نیاموزد، در جوانی و بزرگسالی نمی تواند راه حل های متعدد برای مسائل را ارزیابی و بهترین شیوه را انتخاب کند و با شکست های متعدد رو به رو خواهدشد.

رای ایجاد تفکر نقادانه در کودکان چه کار کنیم؟

واقعیت آن است که تفکر انتقادی بیش از هر چه باید در مدارس پرورش و شکوفا شود. اما با توجه با ناکار آمدی مدارس در ایران، ما پدر مادرها باید بتوانیم زمینه تفکر انتقادی را در بچه هایمان مهیا کنیم.

انجمن فلسفی آمریکا برای پرورش تفکر نقادانه در کودکان توصیه‌هایی دارد که بسیار کاربردی و نتیجه‌بخش است؛ اگر که آنها را با آگاهی و شناخت و به گونه‌ای مؤثر به کار گیریم:

زودتر دست به کار شوید:

هر چند ممکن است کودکان خردسال برای فرا گیری دروس زندگی در قالب منطق رسمی آمادگی کافی نداشته باشند، اما شما می توانید روند ساده نتیجه‌گیری را به آنها آموزش دهید. تنها لازم است با فرزندتان گفت و گوهای رفت و برگشتی انجام دهید.

برای مثال اگر مایل به شرکت در برنامه‌ای خاص یا پوشیدن لباس منتخب شما نیست، از او بخواهید دلایل خود را برایتان توضیح دهد.

با این تمرین کودک به مرور زمان می‌آموزد که علاوه بر ریشه‌یابی نتیجه‌گیری‌های خود، علل ذکر شده توسط دیگران را هم ارزیابی کند.

منبع:

https://briefbook.ir/%d8%aa%d9%81%da%a9%d8%b1-%d9%86%d9%82%d8%a7%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%87-%d8%af%d8%b1-%da%a9%d9%88%d8%af%da%a9%d8%a7%d9%86/

برایان اوشیرو فرهیخته می­گوید، اگر می­خواهیم که کودکان در دنیای پیچیده ما شکوفا شوند، باید به آنها یاد دهیم که چگونه فکر کنند. و ما می­توانیم این کار را با 4 سوال ساده انجام دهیم.

این پُست بخشی از سری فناوری، سرگرمی، طراحی با­عنوان “چطور انسان بهتری باشیم” است، هر کدام از این پُست­ها شامل شواهد مفیدی از کسانی است که در جامعه فناوری، سرگرمی، طراحی هستند؛ تمام پست­ها را اینجا مرور کنید.

برایان اوشیرو مربی و مربی معلم می­گوید، این چیز­ها فوق­العاده هستند، اما کافی نیستند. وی می­گوید، اگر می­خواهیم کودکانمان ذهنی منعطف داشته باشند تا بتوانند اطلاعات جدید را جذب کنند و به مشکلات پیچیده پاسخ دهند، باید مهارت تفکر نقادانه آنها را پرورش دهیم.

1.فراتر از “چه؟” بروید- و بپرسید “چطور؟” و “چرا؟”

فرض کنید کودک شما در مدرسه درحال یادگیری درمورد تغییرات آب­و­هواست. ممکن است معلم از آنها این سوال را بپرسد “دلیل اصلی تغییر آب­و­هوا چیست؟ ااوشیرو می­گوید دو مشکل درمورد این سوال وجود دارد- می­تواند با یک جستجوی سریع در وب­سایت پاسخ داده شود، جواب اینچنینی حس بدِ عدم امنیت به افراد می­دهد؛ به آنها این حس را می­دهد که انگار موضوع را می­دانستند، اما دانش آنها در این زمینه سطحی بوده­است.

 در خانه، کودک خود را ترغیب کنید تا سوالات اینچنینی بپرسند “دقیقاٌ چه چیزی باعث تغییر آب و هوا می­شود؟ و “چرا ما باید نگران آن باشیم؟” برای پاسخ به این سوالات، باید فراتر از حقایق ساده بروند و واقعاٌ درمورد موضوع فکر کنند.

دیگر سوالات عالی این موارد هستند: “چطور تغییرات آب و هوا بر جایی که زندگی می­کنیم اثر می­گذارد؟” یا “چرا شهر ما باید درموردتغییرات آب و هوا نگران باشد؟” . اوشیرو می­گوید، سوالات متمرکز به کودکان “فرصت می­دهد تا هر دانشی که دارند را به یک چیز شخصی در زندگی خود مرتبط کنند.”

2. آنرا با سوال “چطور چنین چیزی را می­دانی؟“ همراهی کنید.

اوشیرو می­گوید، “آنها باید شواهدی را ارائه کنند و بتوانند از پاسخ خود در برابر برخی حملات منطقی دفاع کنند.” پاسخ به این سوال باعث می­شود تا کودکان نسبت به اظهارات قبلی خود تامل کنند و به این فکر کنند که اطلاعات خود را از کجا بدست آوردند.

3. آنها را ترغیب کنید تا به چگونگی تفاوت دیدگاهشان نسبت به دیگران فکر کنند.

یک سوال اینچنینی از آنها بپرسید، “چطور تغییرات آب و هوا بر زندگی کسانی که در فلان کشور یا فلان شهر هستند تاثیر می­گذارد؟” یا “چرا باید افرادی که در فلان شهر یا فلان کشور زندگی می­کنند در این رابطه نگران باشند؟”. اوشیرو می­گوید، در اینصورت کودکان مجبور می­شوند درمورد اولویتها و نگرانیهای دیگران فکر کنند، و سعی کنند دیدگاه آنها را درک کنند- مولفه های اصلی حل مسئله خلاق.

4. در نهایت، درمورد نحوه حل مشکل از آنها سوال کنید.

البته، تفکر انتقادی تنها برای جوانان نیست. او می­گوید، “اگر یادگیرنده مادام­العمر هستید، از خودتان این سوالات را بپرسید تا تصورات خود را درمورد آنچه که فکر می­کنید می­دانید را بیازمایید.” او اضافه می­کند که، “همه ما می­توانیم تفکر نقادانه را با پرسیدن روزانه چند سوال بهبود ببخشیم و از آن حمایت کنیم.