خودشناسی در اسلام
خودشناسی در اسلام به معنی این است که انسان مقام واقعی خویش را درک کند، بداند که در معرفت میتواند بر فرشتگان پیشی بگیرد.
بداند که او آزاد و مختار و مسؤول خویشتن و مسؤول افراد دیگر و مسؤول آباد کردن جهان و بهتر کردن جهان است،امانتدار الهی است، برحسب تصادف، برتری نیافته است تا استبداد بورزد و همه چیز را برای شخص خود تصاحب کند و مسؤولیت و تکلیفی برای خویشتن قائل نباشد.
چرا خود را بشناسیم؟
چه آثارى بر خودشناسى مترتب است که آن را مطلوب مىسازد. خودشناسى براى چیست؟ به چه انگیزهاى باید خودشناسى کرد؟ براى خودشناسى آثار مختلفى بیان شده است و انگیزههاى گوناگونى خودشناسى را اقتضاء مىکند. یکى از عواملى که خودشناسى را موجه مىسازد، متعلق این شناخت است.
«خود» به عنوان چیزى که در «خودشناسى» شناخته مىشود، محبوبترین چیز در نزد ماست. هر کس که به خود علاقه دارد و علاقه به شناخت محبوب خویش است و «خود» محبوب همه انسانهاست، چرا که هر انسانى خود را دوست دارد و طبیعى است که خودشناسى امرى مطلوب باشد.
محبت انسان به خود موجب مىشود انسان در اندیشه برآوردن مصالح خویش باشد و بکوشد مفاسد و امور زیان آور را از خود دور سازد.
ائمه معصومین علیهم السلام که انسان و غایت وجودى او را مىشناسد و نیز مىدانند هر فردى با شناخت خود و غایت هستى خود بیش از پیش خواستار سلوک به سوى کمال خواهد شد، انسانها را به خودشناسى ترغیب مىکنند تا آنان را شیفته حرکت کمالى سازند.
خودشناسى به خداشناسى مىانجامد و خداشناسى در واقع اصلىترین مقدمه کمال و بلکه خود کمال انسان است. پس خودشناسى براى کمال انسان امرى ضرورى و غیرقابل چشم پوشى است.
همچنین خودشناسى مقدمه ضرورى هر شناختى است؛ یعنى هیچ شناختى براى انسان حاصل نمىشود مگر آن که خود را بشناسیم. پس اگر خواستار شناخت حقایق هستى هستیم باید نخست خود را بشناسیم.
منبع:
https://briefbook.ir/%d8%ae%d9%88%d8%af%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85/